درمان بواسیر یا هموروئید از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا عدم درمان این بیماری می‌تواند باعث تشدید این بیماری و سخت‌تر شدن روند درمان گردد. درمان بواسیر یا هموروئید از طریق روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد که با توجه به شدت بواسیر توسط پزشک انتخاب می‌شود. آشنایی با درمان هموروئید یا بواسیر کمک می‌کند تا افراد بتوانند با مشورت با پزشک بهترین روش را برای درمان بیماری خود انتخاب کنند. در این مقاله به شکل کامل به درمان بواسیر خواهیم پرداخت.
هموروئید چیست؟
پیش از اینکه به درمان بواسیر بپردازیم باید به این سؤال پاسخ دهیم که هموروئید چیست؟ بواسیر یا هموروئید (hemorrhoids) به رگ‌های آسیب‌دیده و متورم ناحیه تحتانی روده بزرگ یا اطراف دریچه مقعد گفته می‌شود. بر اثر این بیماری رگ‌های بخش‌های نام برده حالتی واریسی پیدا می‌کنند و این مسئله باعث می‌شود فرد درد بسیاری را احساس کند و یا با خونریزی از ناحیه مقعد در هنگام اجابت مزاج مواجه شود.
این بیماری به دو شکل بواسیر خارجی و داخلی دیده می‌شود:
- بواسیر خارجی: در بواسیر خارجی رگ‌های ناحیه اطراف مقعد دچار التهاب یا کشیدگی می‌شوند و به دلیل اینکه در این ناحیه عصب‌های بسیاری وجود دارد بیمار درد بسیاری را احساس می‌کند.
- بواسیر داخلی: در این نوع از بواسیر رگ‌های ناحیه انتهای راست‌روده دچار التهاب و آسیب هستند. این بواسیر خود ۴ درجه دارد که در هر کدام از این درجات توده بواسیری حالت‌های مختلفی را تجربه می‌کند. در درجه یک این بیماری توده بواسیری از مقعد خارج نمی‌شود. در درجه دو توده از مقعد خارج می‌شود؛ اما به شکل خودبه‌خود به داخل باز می‌گردد. در درجه سوم بازگشت توده بواسیری به داخل مقعد به فشار دست نیاز دارد و در درجه چهارم توده از مقعد خارج می‌شود؛ اما به داخل آن باز نمی‌گردد.
روش‌های درمان هموروئید
روش‌های درمان هموروئید بسیار متنوع هستند و با توجه به وضعیت بیماری توسط پزشک انتخاب می‌شوند. روش‌های درمان بواسیر را می‌توان به چند دسته زیر تقسیم کرد:
درمان بواسیر در خانه
در صورتی که بیماری بواسیر فرد در مراحل خفیف خود باشد به طور معمول پزشکان درمان خانگی بواسیر را پیشنهاد می‌دهند. این درمان‌ها به مدت ۷ الی ۱۰ روز دنبال می‌شوند و در صورتی که با این روش‌ها و در این مدت زمان بیماری بواسیر بهبود پیدا نکرد نیاز به روش‌های جدی‌تر جهت درمان است. راهکارهایی که به عنوان درمان خانگی بواسیر از آنها یاد می‌شود به شکل زیر صورت می‌گیرند:
تغییر رژیم غذایی و مصرف غذاهای پر فیبر
یکی از مهم‌ترین بخش‌های درمان بواسیر با مراقبت خانگی تغییر رژیم غذایی و مصرف غذاهایی است که فیبر بیشتری دارند. در یک رژیم غذایی پر فیبر باید از سبزیجات و میوه‌جات بیشتری استفاده شود تا به این ترتیب با حجیم شدن مدفوع و حرکت بهتر روده‌ها از یبوست که عامل اصلی ایجاد بواسیر یا هموروئید است جلوگیری شود.
مصرف مایعات به میزان کافی
مصرف آب و مایعات از دیگر مواردی است که به درمان هموروئید در خانه کمک می‌کند. آب نقش مهمی در جلوگیری از یبوست دارد و به این ترتیب می‌تواند از ابتلا به بواسیر جلوگیری کند.
استفاده از کمپرس سرد بر روی ناحیه مقعد
استفاده از یخ یا کمپرس سرد به خصوص برای درمان خانگی بواسیر بیرون‌زده بسیار توصیه می‌شود. برای این کار می‌توان مقداری یخ را داخل یک نایلون قرار داد و سپس آن را میان یک پارچه تمیز پیچید و به مدت یک دقیقه بر روی ناحیه بواسیر بیرون‌زده قرار داد. این کار کمک می‌کند رگ‌های متورم شده ناحیه مقعد دچار انقباض شود و به این ترتیب درد بواسیر کاهش یابد. این روش برای اثربخشی باید ۳ تا ۴ مرتبه در روز تکرار شود.
نشستن در لگن آب گرم یا حمام سیتز
یکی از روش‌های درمان بواسیر با مراقبت‌های خانگی نشستن در لگن آب گرم یا حمام سیتز است. گرمای آب باعث افزایش گردش خون در ناحیه مقعد و کاهش درد و تورم در این ناحیه می‌شود. باید روزانه ۲ تا ۳ بار و هر بار ۱۵ دقیقه در لگن آب گرم نشست تا این روش اثربخش باشد.
پرهیز از زور زدن در هنگام اجابت مزاج
از دیگر مراقبت‌هایی که به عنوان درمان بواسیر از آن نام برده می‌شود اصلاح رفتارهایی است که می‌توانند منجر به بواسیر شوند. از جمله این رفتارها خودداری از زور زدن در هنگام اجابت مزاج است تا فشار کمتری به مقعد وارد شود و به این ترتیب بواسیر تشدید نشود.
خودداری از به تعویق انداختن اجابت مزاج
یکی دیگر از اقداماتی که افراد می‌توانند برای درمان خانگی بواسیر به آن توجه داشته باشند اقدام سریع برای اجابت مزاج است. به تأخیر انداختن اجابت مزاج می‌تواند باعث ایجاد فشار بیشتر در هنگام عمل دفع شود و به ناحیه مقعد و بواسیر فشار بیشتری وارد کند.
استفاده از کپسول ویتامین E
یکی از راه‌هایی که در درمان بواسیر با مراقبت‌های خانگی اثر دارد استفاده از کپسول ویتامین E است. برای استفاده از این کپسول باید چند عدد از آن را سوراخ کرد و محتویات آن را بر روی ناحیه مقعد مالید. این ویتامین خواص ضدالتهاب و مرطوب‌کننده دارد و می‌تواند به کاهش سوزش و خارش بواسیر کمک کند. پس از استفاده از ویتامین e بهتر است یک گاز استریل بر روی ناحیه قرار داد و پس از ۶ ساعت ناحیه را با آب گرم شست.
ورزش مناسب برای درمان بواسیر
ورزش برای درمان بواسیر و جلوگیری از آن بسیار پیشنهاد می‌شود. ورزش‌هایی که در ادامه از آنها نام می‌بریم نقش مهمی در افزایش گردش خون در ناحیه مقعد و بهبود بواسیر خواهند داشت:
- شنا
- پیاده‌روی
- دراز و نشست
- رقص
- یوگا
- طناب زدن
علاوه بر ورزش‌های نام برده ورزش‌های تخصصی‌تری نیز برای بهبود بواسیر توصیه می‌شود که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورزش کگل
- انقباض کف لگن
- حرکت پاها تا دیوار (ویپاریتا کارانی)
- ژست کودک (حرکت بالاسانا)
درمان هموروئید با طب سنتی و روغن‌های گیاهی
طب سنتی از دیرباز برای درمان بسیاری از بیماری‌ها همچون بواسیر مورد استفاده بوده است. نتایج روش‌های طب سنتی تضمین شده نیستند؛ زیرا تحقیقات علمی بر روی آنها صورت نگرفته و ممکن است هیچ تأثیری بر روی درمان بیماری نداشته باشند و یا باعث بدتر شدن علائم شوند. در طب سنتی از دستورالعمل‌های خاص و گیاهان مختلف استفاده می‌کنند تا به درمان هموروئید کمک گردد. بهتر است افراد از این روش‌ها با نظر پزشک استفاده کنند تا مشکلی برای آنها ایجاد نشود.
از جمله توصیه‌ها و روش‌های مورد استفاده در طب سنتی برای درمان بواسیر موارد زیر هستند:
عدم استفاده از غذاهای سودایی
رژیم غذایی به عنوان یکی از روش‌های درمان خانگی بواسیر نام برده شد. در طب سنتی رژیم غذایی به شکل دیگری نیز در نظر گرفته می‌شود. پزشکان طب سنتی معتقد هستند غذاهای عامل سودا نقش مهمی در غلیظ شدن خون و تجمع و حبس آن در مقعد دارند و با حذف این غذاها بیماری بواسیر بهبود پیدا می‌کند و یا از پیشرفت آن جلوگیری می‌شود. از جمله غذاهایی که به عنوان عامل بواسیر از آنها یاد می‌شود و باید از رژیم غذایی حذفشان کرد موارد زیر هستند:
- ماهی شور
- غذاهای فست فودی و فراوری شده
- ادویه‌های تند مانند فلفل
- سبزی‌های تند و نفاخ مانند بادمجان، سیر، پیاز
- گوشت گاو، گاومیش، آهو
جدای از غذاهایی که نباید مصرف شوند، در طب سنتی به مصرف غذاهای زیر توصیه می‌شود:
- مصرف میوه برای درمان بواسیر همچون آلو خشک، انجیر، آب هندوانه، زردآلو و تمبر هندی
- سبزیجات پخته شده با فیبر بالا
- غذاهای آبکی و زود هضم مانند سوپ‌ها
استفاده از صابون مراغه برای درمان بواسیر
رعایت بهداشت ناحیه مقعد بسیار اهمیت دارد و در طب سنتی توصیه می‌شود برای شستشوی ناحیه مقعد از صابون مراغه که دارای چربی حیوانی است و باعث تحریک ناحیه نمی‌شود استفاده کرد.
درمان بواسیر با عرقیات یا دم‌نوش‌های گیاهی
در طب سنتی به استفاده از عرقیات یا دم‌نوش‌ها گیاهی برای بهبود علائم بواسیر توصیه می‌شود. از عرقیات گیاهی زیر می‌توان برای درمان بواسیر استفاده کرد:
- عرق بومادران: یکی از عرقیات مؤثر برای درمان بواسیر بومادران است که می‌توان آن را به شکل روزانه مصرف نمود.
- عرق اسفرزه: توصیه می‌شود یک فنجان از این عرق را صبح و عصر نوشید تا باعث نرم شدن بافت مدفوع شود و به این ترتیب از درد ناشی از بواسیر جلوگیری گردد.
- عرق بابونه: بابونه خواص التیام‌بخش دارد و می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. این گیاه را می‌توان به شکل عرق یا دم‌نوش استفاده کرد و یا روغن آن را به شکل موضعی بر روی ناحیه بواسیر استفاده نمود.
- دم‌نوش گیاه پنج‌انگشت: پنج‌انگشت از دیگر گیاهان مفید است که می‌توان برای درمان بواسیر از آن استفاده کرد. پنج‌انگشت را باید به شکل دم‌نوش آماده کرد و نوشید.
درمان بواسیر با روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی به دلیل خواص خاص خود می‌توانند به شکل موضعی استفاده شوند و به بهبود بواسیر کمک کنند. از جمله روغن‌هایی که برای درمان بواسیر از آنها استفاده می‌شود موارد زیر هستند:
روغن نارگیل
روغن نارگیل خواص روان‌کننده و ضدالتهاب دارد. استفاده از روغن نارگیل بر روی ناحیه بواسیر کمک می‌کند که با نرم شدن موضع از سوزش بواسیر و درد آن جلوگیری شود و همچنین خونریزی ناشی از بواسیر کاهش یابد. این روغن همچنین نقش مهمی در کاهش التهاب و عفونت ناشی از بواسیر دارد و با خواص روان‌کننده می‌تواند دفع را آسان‌تر و درد را کمتر کند. این روغن باید به شکل روزانه و مستمر استفاده شود.
درمان بواسیر با روغن بادام
روغن بادام از دیگر روغن‌هایی است که در درمان خانگی بواسیر از آن بسیار استفاده می‌شود. این روغن می‌تواند به لایه‌های زیرین پوست نفوذ کند و باعث لطافت پوست شود. روغن بادام همچنین نقش مهمی در از بین بردن سلول‌های مرده پوست دارد و با ایجاد سلول‌های تازه از خارش و التهاب پوست جلوگیری می‌کند.
روغن زیتون
روغن زیتون از دیگر روغن‌های مورد استفاده در درمان خانگی بواسیر است. این روغن باعث نرم شدن ناحیه مقعد و جلوگیری از خارش می‌شود. خواص ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدانی روغن زیتون از دیگر مواردی است که کمک می‌کند این روغن بتواند به درمان بواسیر یاری رساند. مصرف خوراکی روغن زیتون نیز می‌تواند در هضم بهتر غذا و دفع ساده‌تر مؤثر باشد و به کاهش درد بواسیر یاری رساند.
روغن زنجبیل
زنجبیل خاصیت گرمی دارد و می‌تواند باعث نرم شدن و آبرسانی پوست ناحیه مقعد گردد. این روغن را می‌توان به شکل موضعی بر روی ناحیه استفاده کرد. فقط باید مراقب بود که این روغن بیشتر از ۱۰ دقیقه بر روی پوست باقی نماند و پس از آن پوست را با آب ولرم شستشو داد.
درمان بواسیر با گیاهان دارویی
از گیاهان دارویی نیز برای درمان خانگی بواسیر استفاده می‌کنند. از جمله گیاهانی که می‌توان برای درمان بواسیر از آنها استفاده کرد موارد زیر هستند:
آلوئه‌ورا
این گیاه خواص آب‌رسان، ضدالتهاب و مرطوب‌کننده دارد. از این گیاه نیز می‌توان بر روی زخم بواسیر استفاده کرد فقط باید قبل از استفاده تست حساسیت انجام داد. ترکیب آلوئه‌ورا و زردچوبه نیز می‌تواند برای درمان بواسیر موثر باشد.
زردچوبه
یکی از گیاهان مؤثر برای درمان بواسیر زردچوبه است که به دلیل داشتن «کورکومین» در خود خواص ضدالتهاب قوی دارد و می‌تواند به کاهش تورم رگ‌های بواسیر کمک کند. برای استفاده از خواص زردچوبه باید این ادویه را با آب و آلوئه‌ورا ترکیب کرد و خمیر آن را بر روی زخم بواسیر قرار داد.
موم عسل
موم عسل دارای خواص نرم‌کننده است و می‌توان آن را به شکل موضعی برای درمان خانگی بواسیر خفیف استفاده کرد. موم عسل را می‌باید به شکل موضعی بر روی ناحیه بواسیر قرار داد و ۱۵ دقیقه صبر کرد و سپس آن را با آب ولرم شست. این کار نقش مهمی در کاهش خونریزی و خارش دارد و به طور معمول پس از یک هفته می‌تواند علائم بواسیر را بسیار کاهش دهد.
چای سیاه
چای سیاه حاوی ماده مؤثری به نام «اسید تانن» است که نقش مهمی در کاهش تورم و درد دارد. برای استفاده از این ماده باید چای کیسه‌ای را در آب داغ قرار داد و پس از آنکه سرد شد ۱۵ دقیقه بر روی ناحیه بواسیر گذاشت. این کار تا سه بار در روز قابل انجام است؛ اما اگر پس از دو تا سه روز به کاهش علائم کمک نکرد باید حتماً به پزشک مراجعه نمود.
درمان بواسیر از نگاه امام صادق (ع)
برخی از افراد برای درمان بواسیر به دنبال توصیه بزرگان هستند. یکی از امامانی که در رابطه با بواسیر اظهارنظر کرده‌اند و توصیه‌هایی را برای درمان این بیماری ارائه نموده‌اند امام صادق (ع) هستند. از جمله توصیه‌های این امام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خوردن سنجد می‌تواند بر درمان بواسیر مؤثر باشد. سنجد می‌تواند کلیه‌ها را گرم کند و معده و روده را پاک‌سازی نماید.
- برای درمان بواسیر می‌توان از تره استفاده کرد که خوردن آن نقش مهمی در مداوای بواسیر دارد و پختن و تنقیه آن می‌تواند به مرور باعث بهبود این بیماری شود.
- طهارت و شست و شوی مقعد با آب سرد می‌تواند به بهبود بواسیر کمک کند.
موارد گفته شده در حد توصیه هستند و به همین دلیل به بیماران توصیه می‌شود برای درمان بیماری خود حتماً با پزشک متخصص مشورت کنند.
آیا درمان خانگی بواسیر بیرون‌زده ممکن است؟
درمان خانگی بواسیر بیرون‌زده برای کاهش علائم هموروئید داخلی درجه ۱ تا ۳ توصیه می‌شود.این روش‌ها ممکن است بتوانند به کاهش علائم درمان بیرون‌زدگی بواسیر کمک کنند. بسیار مهم است بیماران از این روش‌ها بدون نظر پزشک استفاده نکنند؛ زیرا ممکن است این روش‌ها مناسب نوع بواسیر آنها نباشد و استفاده از آنها باعث تشدید بواسیر و مشکلات بیشتر برای فرد گردد.
درمان بواسیر با استفاده از داروها
اگر بواسیر در مراحل خفیف خود باشد از داروها و پمادهای مختلف نیز برای درمان این بیماری استفاده می‌شود. به طور معمول داروهای مخصوص هموروئید به شکل کرم و پماد هستند و می‌توانند با منقبض کردن عروق باعث کاهش التهاب و خونریزی شوند. از جمله بهترین پمادها برای درمان بواسیر و بهترین قرص‌ها برای مداوای هموروئید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پماد هیدروکورتیزون: پماد هیدروکورتیزون خواص ضدالتهاب دارد و یکی از داروهای بدون نسخه است که می‌توان به شکل خوراکی، تزریقی و موضعی تهیه کرد.
- شیاف آنتی هموروئید: یکی از داروهای دیگر بدون نسخه برای کاهش علائم بواسیر شیاف آنتی هموروئید است که می‌توان از داروخانه‌ها خریداری نمود.
- پماد و لوسیون پراموکسین: این پماد به دلیل ترکیبات ضد خارش و بی‌حس‌کننده می‌تواند نقش مؤثری در کاهش خارش و درد بواسیر داشته باشد.
- پماد ام جی: این پماد خواص ضدباکتری و ضدقارچ دارد و برای تسکین درد هموروئید درجه یک و ۲ داخلی می‌توان از آن استفاده نمود.
- روهمورین: این قرص نقش مؤثری در خشک کردن عروق خونی بواسیر دارد و برای درجه‌های ۱ و ۲ بواسیر داخلی توسط پزشک تجویز می‌شود.
- پماد لیدوکائین: این پماد خواص بی‌حس‌کننده دارد و از آن می‌توان برای تسکین درد بواسیر استفاده کرد.
- قرص‌های مسکن: از جمله بهترین قرص‌ها برای بواسیر که می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی این بیماری کمک کنند قرص‌های مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن هستند که نقش مهمی در کاهش علائم دارند.
درمان هموروئید به وسیله جراحی
در صورتی که بیماری هموروئید فرد شدید باشد به طور معمول از روش‌های جراحی و لیزردرمانی برای درمان هموروئید استفاده می‌کنند. از جمله روش‌های درمان بواسیر با جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
هموروئیدکتومی بسته
یکی از روش‌های مرسوم برای درمان بواسیر هموروئیدکتومی بسته نام دارد که آن را با ابزارهای مختلفی همچون چاقوی جراحی، الکترو کوتر، قیچی و یا لیزر انجام می‌دهند. در این روش با استفاده از ابزارهای نامبرده هموروئید برداشته می‌شود و سپس با استفاده از نخ قابل جذب یا دستگاه لیزر ناحیه ترمیم می‌گردد.
هموروئیدکتومی باز
در این روش بافت هموروئید همچون روش قبل برداشته می‌شود؛ اما در نهایت زخم را باز می‌گذارند و به بخیه نیازی نیست.
هموروئیدکتومی استاپلر
هموروئیدکتومی استاپلر یکی از روش‌های جدید درمان هموروئید داخلی است که آن را با نام‌های دیگری همچون روش «لونگو» نیز می‌شناسند. به طور معمول این روش بسیار مناسب هموروئید داخلی از نوع درجه ۳ و ۴ است. در این روش ابتدا عروق خون‌رسان بافت هموروئید به ناحیه بالاتری منتقل می‌شوند و بعد با استفاده از استاپلر یک منگنه بر روی آنها قرار داده می‌شود تا جریان خون‌رسانی محدود گردد و به این ترتیب بافت هموروئیدی از بین برود.
بستن شریان هموروئیدی و ترمیم رکتو مقعدی (HAL-RAR)
یکی دیگر از روش‌های جراحی هموروئید بستن شریان هموروئیدی نام دارد. در این روش یک حسگر داپلر مینیاتوری را در مقعد قرار می‌دهند تا به تشخیص شریان‌های خون‌رسانی به بواسیر بپردازد. با تشخیص آنها جراح شریان‌ها را می‌بندد تا جریان خون به آن ناحیه قطع شود و به این ترتیب هموروئید مداوا گردد.
عمل لیزر بواسیر
یکی از روش‌های بسیار مؤثر و کم تهاجمی برای درمان هموروئید لیزر هموروئید است. در این روش از لیزر کم‌توان برای هموروئیدهای خفیف و ترمیم زخم استفاده می‌کنند و از لیزر پرتوان دی‌اکسیدکربن برای درمان هموروئیدهای شدیدتر استفاده می‌شود
در این روش درمانی که آن را بهترین راه درمان بواسیر نیز می‌نامند از اشعه لیزر برای برداشتن بواسیر استفاده می‌کنند. در این روش پرتو لیزر به توده بواسیر تابانده می‌شود و انرژی گرمایی جذب شده توسط این بافت باعث جدا شدن آن و بسته شدن رگ‌های خونی می‌گردد. برداشتن بافت و مهروموم شدن رگ‌ها در یک مرحله انجام می‌شود و همین نکته باعث می‌گردد از خونریزی جلوگیری شود و بیمار نیازی به بخیه نداشته باشد. به دلیل اینکه لیزردرمانی به ترمیم بافت در حین جراحی می‌پردازد بیمار پس از انجام جراحی با یک استراحت کوتاه می‌تواند امور روزمره خود را به راحتی از سر بگیرد. این جراحی در مدت زمانی در حدود ۳۰ دقیقه انجام می‌شود و نیازی به بستری و بیهوشی عمومی ندارد.
درمان قطعی بواسیر بدون عمل جراحی ممکن است؟
جدای از روش‌های جراحی بواسیر، درمان هموروئید بدون جراحی در مواردی می‌تواند مفید باشد. از جمله روش‌هایی که با عنوان روش‌های بدون جراحی از آنها نام برده می‌شود موارد زیر هستند:
رابربند یا بستن کش لاستیکی
در این روش که به عنوان یک روش کم تهاجمی از آن یاد می‌شود با استفاده از به یک باند یا کش لاستیکی استریل رگ‌های متورم و آسیب‌دیده هموروئیدی را می‌بندند تا جریان خون به داخل آنها قطع شود. در نتیجه این عمل بافت آسیب‌دیده به‌مرورزمان چک می‌شود و از بین می‌رود.
اسکلروتراپی
این روش درمانی برای درمان بواسیر داخلی کوچک کاربرد دارد. در این روش یک محلول خاص به عروق خونی متورم در ناحیه رکتوم تزریق می‌شود. این ماده با ایجاد تورم و چسبندگی جریان خون را به رگ‌های بواسیری قطع می‌کند و به این ترتیب باعث از بین رفتن بیماری بواسیر می‌گردد.
درمان‌های انعقادی با مادون قرمز (فتوکواگولاسیون مادون قرمز)
در این روش پزشک نور مادون‌قرمز را بر روی هموروئید متمرکز می‌کند. گرما با ایجاد یک بافت اسکار و قطع جریان خون به این ناحیه باعث درمان بواسیر می‌شود. این روش برای بواسیر در اندازه کوچک تا متوسط کاربرد دارد.
کرایوسرجری با نیتروژن مایع برای منجمد کردن بواسیر
کرایو سرجری یا کرایوتراپی از دیگر روش‌هایی است که برای درمان هموروئید از آن استفاده می‌شود. در این روش با استفاده از نیتروژن مایع رگ‌های آسیب‌دیده ناحیه مقعد فریز می‌شوند و به این ترتیب هموروئید می‌تواند مداوا گردد.
درمان بواسیر داخلی
یکی از انواع هموروئید بواسیر داخلی است که در انتهای راست‌روده به وجود می‌آید. این بیماری درد کمی دارد و در بیشتر مواقع با خونریزی در هنگام اجابت مزاج می‌توان آن را تشخیص داد. بواسیر داخلی می‌تواند در درجات ۳ و ۴ به شکل بواسیر پرولاپس یا بیرون‌زده خود را نشان دهد که تنها راه درمان آن روش‌هایی همچون اسکلروتراپی تزریقی، بستن باند لاستیکی یا فتوکواگولاسیون مادون‌قرمز هستند.
درمان بواسیر خارجی
این بواسیر در نزدیک مقعد یا پایین رکتوم به وجود می‌آید و به طور معمول با درد و خارش همراه است. اگر لخته خون در داخل هموروئید داخلی به وجود بیاید این بواسیر درد بسیار زیادی خواهد داشت. برای درمان بواسیر خارجی اگر مراقبت‌های خانگی، استفاده از شیاف هیدروکورتیزون یا سایر پمادهای استروئیدی و مصرف نرم‌کننده‌های مدفوع مؤثر نبود پزشکان از روش‌های جراحی استفاده خواهند کرد.
درمان بواسیر در زنان
بواسیر در زنان تفاوتی با بواسیر در مردان ندارد و با علائمی مشابه در زنان دیده می‌شود. درمان بواسیر در زنان با توجه به شدت این بیماری توسط پزشک تجویز می‌گردد. اگر بیماری خفیف باشد از مراقبت‌های خانگی یا درمان‌های دارویی برای بهبود آن استفاده می‌کنند و اگر بواسیر شدید باشد از درمان‌های جدی‌تری همچون دارودرمانی یا لیزردرمانی برای مداوای این بیماری استفاده می‌شود.
درمان بواسیر در مردان
بواسیر در مردان تفاوتی با هموروئید در زنان ندارد. این بیماری با علائم مشابه در مردان به وجود می‌آید و می‌تواند همان مقدار آزاردهنده باشد. از روش‌های درمان بواسیر که به شکل مرسوم برای درمان این بیماری استفاده می‌کنند برای مداوای بواسیر در مردان استفاده می‌شود.
درمان بواسیر در کودکان
شاید بسیاری از افراد تصور کنند بیماری بواسیر تنها در افراد بزرگسال ایجاد می‌شود. باید در نظر داشت کودکان نیز می‌توانند به بیماری هموروئید مبتلا شوند. زمانی که کودک از شیر مادر تغذیه می‌کند به یبوست دچار نمی‌شود؛ اما اگر کودک از شیرخشک تغذیه شود و یا تغذیه او در حال انتقال از شیر به غذای جامد باشد احتمال ابتلا به یبوست در کودک وجود دارد.
درمان بواسیر در کودکان به طور معمول با یک رژیم غذایی شامل موارد زیر انجام می‌شود:
• مصرف آب سیب، گلابی یا آلو
• استفاده از آلوی پوره شده
• خوردن نخودفرنگی پوره شده
• استفاده از غلات چند دانه، گندم یا جو
• مصرف آب بیشتر
اگر وضعیت بواسیر کودک جدی‌تر باشد ممکن است پزشک شیاف گلیسیرین نیز تجویز کند. به طور معمول با روش‌های گفته شده بواسیر در کودک بهبود می‌یابد؛ اما اگر این روش‌ها پاسخگو نبودند باید حتماً با پزشک در مورد روش‌های جدی‌تر درمان بواسیر مشورت کرد.
روش‌های پیشگیری از بواسیر
از آنجایی که بیماری بواسیر می‌تواند وضعیت ناخوشایندی را برای فرد به وجود بیاورد و از طرفی درمان آن باعث شود بیمار وقت و هزینه بسیاری را از دست بدهد آشنایی با روش‌های پیشگیری از بواسیر ضرورت دارد تا احتمال ابتلا به این بیماری را تا جای ممکن در خود کاهش داد. از جمله روش‌های پیشگیری از بواسیر موارد زیر هستند:
- به تأخیر نینداختن وقت اجابت مزاج
- انجام ورزش و داشتن تحرک به شکل روزانه
- نوشیدن مایعات فراوان
- مصرف غذاهای حاوی فیبر همچون میوه‌ها و سبزیجات
- خودداری از نشستن یا ایستادن به شکل طولانی مدت
- خودداری از نشستن طولانی مدت در توالت
- درمان بیماری‌های نظیر یبوست و اسهال مزمن
- خودداری از اعمال فشار به ناحیه مقعد در هنگام اجابت مزاج
با استفاده از روش‌های نام برده افراد می‌توانند احتمال ابتلا به بیماری بواسیر را تا جای ممکن در خود کاهش دهند تا به این ترتیب از عوارض این بیماری در امان بمانند.
کلام پایانی
درمان بواسیر یا هموروئید به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود. بسیار مهم است بیماران پیش از درمان بواسیر تا حدی با این روش‌ها آشنا باشند تا بتوانند با مشورت با پزشک روش مناسب‌تری را برای درمان بیماری خود انتخاب کنند. نوع درمان بواسیر بسیار به وضعیت بیماری بواسیر و شدت آن بستگی دارد و تنها پزشک می‌تواند روش درمانی مؤثر را به بیمار پیشنهاد دهد. بسیار مهم است بیماران با مشاهده علائم بواسیر هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند و با خوددرمانی باعث پیشرفت این بیماری و مشکلات بیشتر در نحوه درمان نشوند.
منابع:
